by www.jobsinyangon.com
ခ်ိတ္ဆြဲရန္စာတန္း: Knowledge-HRM-Functions-JobsInYangon
HRM function မ်ား - HRM ၏ အဓိက (Major Function) ၇ ခုအေၾကာင္း (ပုံႏွင့္တကြ) (အပိုင္း - ၂)
၁။ အလုပ္တာဝန္ သတ္မွတ္၊ ခြဲေဝမႈ (Job analysis and job design)
Job analysis ဆိုသည္မွာ အလုပ္တာဝန္တစ္ခု၏ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ခ်က္ (operation) မ်ား၊ တာဝန္ (duty) မ်ားႏွင့္ ဝတၱရားမ်ား (responsibility) တို႔ကို သတ္မွတ္ေဖာ္ျပေပးသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။ လက္လီအေရာင္းဝန္ထမ္းမ်ားကို သိပၸံနည္းက်က်ႏွင့္ ယုတၱိက်က်ေခၚယူျခင္းျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္အတြက္မွာ ထိုအလုပ္ေနရာကိုစိတ္ဝင္စားမႈရွိသည့္ ဝန္ထမ္းျဖစ္လာႏိုင္သူ (candidate) ႏွင့္ ျပန္လည္ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ရႈ၍ရႏိုင္ ရန္အတြက္ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးအေနနဲ႔ ရွိေနရမည့္ စံသတ္မွတ္မႈတစ္ခုကို ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ထားဖို႔ဟာ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့အရာတစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစံႏႈန္းသတ္မွတ္ခ်က္ဟာ လက္လီအေရာင္းဝန္ထမ္းတစ္ဦးအေနနဲ႔ အလုပ္မ်ားၿပီးေျမာက္ႏိုင္ေစရန္ အနည္းဆုံး ရွိေနသင့္တဲ့ အရည္အခ်င္းမ်ားကို သတ္မွတ္ေပးရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ႐ိုးရွင္းစြာေျပာရမည္ဆိုပါလွ်င္ - အထက္ေဖာ္ျပပါ အရည္အခ်င္းလိုအပ္ခ်က္ (စံႏႈန္း) မ်ားကို သတ္မွတ္ေဖာ္ေဆာင္ရသည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ဟာ Job analysis ျဖစ္ပါတယ္။
မ်ားစြာေသာ ကြၽမ္းက်င္သူတို႔ကေတာ့ Job Analysis ဆိုသည္ကို ေအာက္ပါအတိုင္း အဓိပၸါယ္ဖြဲ႕ဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။
Edwin B. Flippo ၏ အဆိုအရ “Job analysis ဆိုသည္မွာ အလုပ္တာဝန္တစ္ခု၏ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ား၊ တာဝန္မ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို စုစည္းျခင္းႏွင့္ ေလ့လာျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္ပါတယ္။”
John A. Shbim ၏ အဆိုအရ “Job analysis ဆိုသည္မွာ သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမႈ တစ္ခုစီတိုင္းကို အဓိပၸါယ္ဖြဲ႕ဆိုၿပီး၊ လကၡဏာရပ္မ်ားသတ္မွတ္ေပးကာ အျခားသက္ေမြးမႈလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ကြဲျပားမႈရွိေနေစရန္ အတြက္ အလုပ္ေဒတာအခ်က္အလက္မ်ားကို စနစ္တက်စုစည္းေလ့လာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။”
Michael J. Jucius ၏ အဆိုအရေတာ့ “Job analysis ဆိုသည္မွာ အလုပ္တာဝန္မ်ား၏ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ ခ်က္မ်ား၊ တာဝန္မ်ားႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းဆိုင္ရာအျမင္မ်ားကို စုစည္းေလ့လာၿပီး သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကိုေဖာ္ထုတ္ ျခင္း (သို႔) Job descriptions မ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။”
Scott Clothier ႏွင့္ Spriegal တို႔၏ အဆိုအရေတာ့ “Job analysis ဆိုသည္မွာ အလုပ္တာဝန္တစ္ခု၏ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ား၊ တာဝန္မ်ားႏွင့္ ဝတၱရားမ်ားကို ေဝဖန္အကဲျဖတ္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္ပါတယ္။”
Job Analysis လုပ္ငန္းစဥ္ -
ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ဟာ အလုပ္တာဝန္တစ္ခုတြင္ ဘယ္လိုအရာေတြပါဝင္သလဲဆိုတာနဲ႔ ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ ဘယ္အခ်က္ ေတြက ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကိုေဆာင္႐ြက္ဖို႔ရာတြင္ အေရးပါသလဲဆိုတဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ေဖာ္ျပေပးႏိုင္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားဟာ ဘယ္လိုလူမ်ိဳးေတြကို ရွာေဖြေခၚယူသင့္သလဲဆိုတာကို ဆုံးျဖတ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္။ Job analysis လုပ္ငန္းစဥ္ကေန ရရွိလာတဲ့ ဒီအခ်က္အလက္မ်ားဟာ အလုပ္တာဝန္တစ္ခုစီတိုင္းအတြက္ တန္ဖိုးမ်ားနဲ႔ သင့္ေတာ္တဲ့လစာေငြ မ်ားကို ခန႔္မွန္းဆုံးျဖတ္ရာတြင္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
ဒါဟာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ job analysis ကေနတဆင့္ ေလ့လာသိရွိရတဲ့ အလုပ္တာဝန္တစ္ခုတြင္လိုအပ္မည့္ ကြၽမ္းက်င္မႈ၊ ပညာေရးအဆင့္၊ လုံၿခဳံေရးလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား၊ တာဝန္ယူရတဲ့ပမာဏနဲ႔ အျခားေသာအခ်က္မ်ား အားလုံးအေပၚတြင္ လစာေငြမ်ားဟာ ေယ်ဘူယ်အားျဖင့္ မူတည္ေနတယ္ဆိုတဲ့ ယုံၾကည္ခ်က္နဲ႔ ထိုအရာကို လက္ေတြ႕အသုံးခ်ေနမႈတို႔ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ထို႔ေၾကာင့္ job analysis ဆိုသည္မွာ HR ဌာနမွေဆာင္႐ြက္ရတဲ့ အခ်က္အလက္မ်ားစုေဆာင္းျခင္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ေအာက္ပါအဆင့္မ်ား ပါဝင္ေနပါတယ္။
အထက္ပါ ပုံတြင္ေဖာ္ျပထားသည့္အဆင့္မ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္းေဆြးေႏြးၾကႏိုင္ပါတယ္။
အဆင့္ ၁ - အခ်က္အလက္မ်ားကို စုေဆာင္းျခင္း
Job analysis လုပ္ငန္းစဥ္၏ ပထမဆုံးအဆင့္ကေတာ့ အလုပ္တာဝန္တစ္ခုနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ အခ်က္အလက္ မ်ားကို စုေဆာင္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ထိုအရာကို နည္းလမ္း (၄) ခုျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ပါတယ္ -
(က) တည္ေဆာက္ထားသည့္ ေမးခြန္းပုံစံမ်ားအကူအညီျဖင့္
(ခ) ထိုအလုပ္အေၾကာင္း ေျပာၾကားလာသည့္အရာမ်ားကို အသုံးျပဳ၍
(ဂ) ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈမ်ား
(ဃ) လူေတြ႕ေမးျမန္းျခင္းမ်ား
အထက္ေဖာ္ျပပါနည္းလမ္း (၄) ခုကို အသုံးျပဳျခင္းအားျဖင့္ အခ်က္အလက္ (၂) မ်ိဳးကို စုေဆာင္းရရွိလာႏိုင္ပါတယ္။
(၁) အလုပ္ပတ္ဝန္းက်င္ (အလုပ္တစ္ခု၏ physical environment) နဲ႔ သက္ဆိုင္ေသာအရာမ်ား - ကြန္ျပဴတာအသုံးျပဳျခင္း၊ ဝန္ထမ္းမ်ားအလုပ္လုပ္ကိုင္ရန္အတြက္ ေနရာအထားအသို၊ အလင္းေရာင္၊ ကန႔္သတ္တားျမစ္ခ်က္မ်ား အစရွိသည့္အရာမ်ားႏွင့္ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ ဝတၱရားမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ (လစာေငြ၊ ဆုေၾကးေငြ၊ ေကာ္မရွင္၊ DA၊ TA၊ အပိုေဆာင္းအက်ိဳးခံစားခြင့္မ်ား၊ လုပ္ငန္းစြမ္းေဆာင္ရည္ခံစားခြင့္မ်ား အစရွိသည့္အရာမ်ား၊ အလုပ္တစ္ခုရဲ႕ လူမႈေရး ပတ္ဝန္းက်င္ (social environment) ျဖစ္သည့္ (တစ္ေယာက္တည္းအလုပ္လုပ္ရျခင္း၊ အဖြဲ႕လိုက္ အလုပ္လုပ္ရျခင္း၊ အလွည့္က် တာဝန္ခ်ိန္မ်ား၊ အလုပ္ခ်ိန္မ်ား၊ အဖြဲ႕လိုက္ေဆာင္႐ြက္ျခင္းစြမ္းရည္) အစရွိသည္မ်ား။
(၂) ဝန္ထမ္းမ်ားရဲ႕ အရည္အေသြးနဲ႔ သက္ဆိုင္ေသာအရာမ်ား -
ဒီအရာတြင္ ဝန္ထမ္းမ်ားရဲ႕ လက္လီေရာင္းခ်မႈျပဳလုပ္ျခင္း အလုပ္ကိုျပဳလုပ္ရာတြင္ရွိသင့္သည့္ အရည္အခ်င္း မ်ားျဖစ္ေသာ ေအာက္ပါအရာမ်ားပါဝင္ေနပါသည္။
(i) ကာယဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ား - အလုပ္ခ်ိန္ပမာဏ၊ စတိုးဆိုင္အလုပ္/ အျပင္ထြက္ရေသာ အလုပ္၊ ခႏၶာကိုယ္ (ကာယစြမ္းအင္)။
(ii) ဉာဏဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ား - ဒီဂရီ၊ ဒီပလိုမာ၊ အလုပ္အေတြ႕အႀကဳံ၊ လူသစ္၊ ျပႆနာေျဖရွင္းမႈစြမ္းရည္။
(iii) စာရိတၱပိုင္းဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ား - ပုံပန္းသ႑ာန္၊ အရပ္အျမင့္၊ ေျပာဆိုႏိုင္ေသာ ဘာသာစကား၊ ႐ိုးသားမႈ၊ နားေထာင္ႏိုင္စြမ္းရည္၊ ဖိအားမ်ားၾကား အလုပ္လုပ္ႏိုင္မႈ၊ ဝန္ထမ္းမ်ားရဲ႕ ကြန္ပလိန္းတက္မႈမ်ားကို ေျဖရွင္းႏိုင္မႈ။
အစရွိသည္တို႔ကို စုေဆာင္းရရွိလာမွာျဖစ္ပါတယ္။
အဆင့္ ၂ - Job description ကို ေရးသားျဖည့္သြင္းျခင္း
သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို စုစည္းၿပီးေနာက္ job analysis ျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ အဆိုပါ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ားကို standard job description ပုံစံျဖင့္ထည့္သြင္းကာ နားလည္ရလြယ္ကူေသာ draft မ်ားျဖင့္ လက္လီေရာင္းခ်မႈအလုပ္တာဝန္တစ္ခု၏ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ားကို ျပသေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လက္လီေရာင္းခ်မႈျပဳေနတဲ့ organization တစ္ခုရဲ႕ သေဘာသဘာဝနဲ႔ ပုံစံအရ အလုပ္တာဝန္တစ္ခုရဲ႕ မ်ားစြာေသာလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအတြက္ မတူကြဲျပားေသာ form မ်ားကို အသုံးျပဳႏိုင္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္မွ ထိုအရာမ်ားကို ျပန္လည္စုစည္းလိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ကယ္တမ္းတြင္ job analysis လုပ္ငန္းစဥ္ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ ခ်က္တစ္ခုလုံးကို အနာဂါတ္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြက္ အစီအစဥ္ဆြဲရာတြင္ အၫႊန္းလမ္းၫႊန္တစ္ရပ္အေနနဲ႔ ပုံမွန္တိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးၾကည့္ႏိုင္ဖို႔မွာ အဆိုပါ form မ်ားအေပၚတြင္ မူတည္လွ်က္ရွိေနပါတယ္။
အဆင့္ ၃ - အလုပ္ဆိုင္ရာ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားအတြက္ ျပင္ဆင္ျခင္း
အလုပ္ဆိုင္ရာ သတ္မွတ္ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကိုလည္း အခ်က္အလက္စုေဆာင္းျခင္းနည္းစနစ္မ်ားျဖင့္ေကာက္ယူ ရရွိလာသည့္ အေျခခံသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚတြင္ မူတည္၍ျပင္ဆင္ထားရွိႏိုင္ပါတယ္။ Job description ဆိုသည္မွာ ေ႐ြးခ်ယ္ျခင္းခံရရန္အတြက္ အလုပ္ေလွ်ာက္လာသူ (candidate) တစ္ဦးအေနနဲ႔ ရွိေနသင့္တဲ့ အနိမ့္ဆုံးလက္ခံႏိုင္ေသာ အရည္အေသြးမ်ားျဖစ္ပါတယ္။
အဆင့္ ၄ - Report ကို ျပင္ဆင္ျခင္း
Report ဆိုသည္မွာ လက္လီအေရာင္းဝန္ထမ္းတစ္ဦးအေနနဲ႔ေဆာင္႐ြက္ရမည့္ မ်ားစြာေသာလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား နဲ႔ ထိုသူမ်ားထံကေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ျပႏိုင္သည့္အရာတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ထိုအရာကို job analyst က စုေဆာင္းရရွိလာသည့္ အေျခခံသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကိုအသုံးျပဳၿပီး ျပင္ဆင္ထားရမွာျဖစ္ပါ တယ္။ ထို႔ေနာက္တြင္ေတာ့ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားနဲ႔ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားကိုရရွိႏိုင္ရန္အတြက္ ဒီ report ကို HR ဌာနသို႔ တင္ျပေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။
အဆင့္ ၅ - အတည္ျပဳခ်က္
Analyst မွတင္ျပေပးလာသည့္ report ကို HR ဌာနမွ ျပန္လည္စိစစ္ၾကည့္ရႈၿပီးေနာက္ ထပ္မံ၍ အႀကီးတန္းအလုပ္အမႈေဆာင္မ်ားမွ -
(i) ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ ေပၚလစီလမ္းၫႊန္ခ်က္မ်ား
(ii) HR ဌာနမွအႀကံျပဳခ်က္မ်ားရွိခဲ့ပါက ထည့္သြင္းျခင္း
(iii) ကုန္စည္ကူးသန္းေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အျမင္မ်ား (ထည့္သြင္းႏိုင္ပါက)
(iv) Organization ၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္၊ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား အစရွိသည္တို႔အတြက္ ျပန္လည္စိစစ္ၾကည့္ရႈရမွာျဖစ္ ပါတယ္။
အခ်ိဳ႕ေသာ organization မ်ားတြင္ ထိုသို႔ေသာ ႐ုံးတြင္းစာမ်ားကို HR မန္ေနဂ်ာကသာ အမ်ားအားျဖင့္ အတည္ျပဳေပးႏိုင္ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ေသာ organization မ်ားတြင္ေတာ့ အႀကီးတန္းအလုပ္အမႈေဆာင္မ်ားတြင္ သာ ထိုအရာကို အၿပီးသတ္အတည္ျပဳေပးရမည့္တာဝန္ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ ။ တစ္ကယ္တန္းတြင္ေတာ့ အလုပ္တာဝန္ေဖာ္ျပခ်က္တစ္ခုကို ေရးဆြဲရန္မွာ လက္လီအေရာင္း ဆိုင္မန္ေနဂ်ာတစ္ဦးရဲ႕ အဓိကတာဝန္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ - သူ/ သူမဟာ အေရာင္းဆိုင္ ရဲ႕ ေန႔စဥ္လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ ေခ်ာေမြ႕မႈရွိေနေစရန္အတြက္တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ပါ။ သို႔ေသာ္လဲ မ်ားစြာေသာကိစၥရပ္မ်ားတြင္ အဆိုပါအလုပ္တာဝန္ေဖာ္ျပခ်က္ကို HR ဌာနက အေရာင္းဆိုင္မန္ေနဂ်ာႏွင့္တိုင္ပင္ၿပီး ေရးဆြဲေပးေနတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီ Article ေလးဟာ စာဖတ္သူပရိသတ္တို႔အတြက္ အသုံးဝင္လိမ့္မယ္လို႔ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ေက်းဇူးတင္လွ်က္
www.jobsinyangon.com
TOP EMPLOYERS
Myanmar First Asia Group
The Myanmar First Asia is Group of companies focused in Marketing and Distribution of Gems & Jewellery, Lubricant, Coach and bus , Food and Beverages founded in 2008. Myanmar First Asia is striving to...
Show the postings (8)
Shwe Set Kyar Ko Tint Wai Group Of Co.,Ltd
Eastern Group of Companies
We are currently seeking dedicated staffs that have a desire to serve others while building a professional career.Over the years, our company has expended and diversified business in poultry farming, ...
Show the postings (8)
Sumitomo Mitsui Construction Co,.Ltd.
..To respond to widespread expectations toward the collective abilities of its merging partners to enhance social and living infrastructures, Sumitomo Mitsui Construction Co.,Ltd. (SMC) was born on Ap...
Show the postings (6)